Dagboekje 1945

pake Klaas Postma (1874-1950)

Inleiding
Families Marijke en Johan
Foto-albums

Johan Ates

 

 


Nijemirdum 7

1945

1 jan. Van middag naar Hinke en naar onze Harmen met een beetje spek. Aaf niet al te wel. ook even naar Wijckel.

8 jan. Het aardrijk is met sneeuw bedekt.

10 jan. Hendrik naar het kamp van middag te werken.
11 jan. Hendrik de heele dag naar het kamp.
12 jan. Hendrik weer naar het Kamp.

5 febr. Jossy wordt van daag dertien jaar.

10 febr. 2 meisjes uit Woudsend om rogge.

11 febr. Van middag naar de kerk kleine Klaaske van Dirk en Aaf gedoopt. en Pieter van J. Boomsma.

Jacobus Boomsma: zie 7 november 1944 .

16 febr. Alle maal menschen om rogge.

17 febr. Veel mensen om rogge vandaag.

18 febr. Voorbede voor Halbe van der Goot die weg gevoert is door de Duitsers.

Bij Halbe te Oudemirdum waren wapens (KP Echtenerbrug) opgeslagen geweest. Hij werd in Crackstate (Heerenveen) gevangen gehouden.

19 febr. Nog veel om rogge.

22 febr. Van avond 3 Amsterdammers bij ons te slapen in het hooi: nog steeds lui om rogge

24 febr. Nog steeds lui om rogge. een zak verruild aan 10w zout.

26 febr. Van morgen de Boereplaats van Louw Wiltschut door de Duitsers in brand gestoken heele maal afgebrand. alles was al weg.

Op de boerderij van Louw in Wijckel waren wapens (ook KP Echternerbrug) verborgen. Louw had deze nog op tijd in de vijver kunnen gooien en dook onder in IJlst.

27 febr. Meester van avond om wat melk.

28 febr. Groene soldaten op de reed te huiszoeken.

1 mrt. Meester om melk 4 lieter.

27 mrt. een leege benziene tengs in het bosch neer gekomen.

29 mrt. men zegt: de Oorlog nadert vlug naar zijn einde.

3 apr. Enschede en Aalten en meer plaatsen veroverd.

4 apr. Niet veel nieuws.

7 apr. 2 loopers van nacht in de schuur.

10 apr. Men zegt dat Meppel is bevrijd, de bruggen in de Sneeker weg zijn open gedraait ook die van Woudsend.

11 apr. De bruggen weer dicht. Slachtoffers gevallen bij Scharsterijn 2 duitsers dood geschoten en een paar burgers.

Om verwarring te zaaien achter de linies werden op 10 april o.m. bruggen opengedraaid. Te Scharsterbrug in de buurt van Joure overviel de NBS de Duitse wacht bij de brug. In het gevecht wat daarop volgde, werd 1 Duitser gedood en 1 zwaargewond. De brugwachtersvrouw overleed en de NBS'ers trokken zich terug met 1 man licht gewond.

16 apr. Een ernstige dag. Paard en wagen en fietsen vordering. van avond op de stelling de boel laten springen. de Paarden van Kramer vannacht bij ons. Het varken dood. veel plaatsen in Nederland bevrijd Heerenveen Groningen enz.

17 apr. Gaasterland gezuiverd van den vijand veel buit gevonden op het kamp. ik even naar Sondel. Veel volk aldaar. Halbe van der Goot thuis gekomen ik heb hem ontmoet. hij was goed gezond.

Men haalde uit 'het Kamp' alles wat enigszins bruikbaar was. Politiechef Hoving werd er heen gestuurd om paal en perk te stellen aan deze plundering.
Gaasterland werd op de 17e april vanuit Bolsward en Sneek bevrijd.
Bj Wellebrug te Woudsend werd de Canadese colonne uit Sneek enige tijd tegengehouden maar door inzet van zwaar geschut moesten de Duitsers wijken.
Na Koudum spitste de groep uit Bolsward zich. Een gedeelte ging via Rijs naar Sondel. Het andere gedeelte bevrijdde Balk. De Duitsers trokken zich terug op Lemmer om vandaar uit Holland te bereiken.

18 apr. Mooi weer. van middag dankuur voor de bevrijding Dirk even uit de kerk bij ons Ds: maakte het mooi, ja het dankgebed was schitterend. vandaag N.S.B.ers opgesloten in het kamp. L. Visser F Beuckens enz. de kanadezen rijden in auto s in Gaasterland rond.

19 apr. Ook Canadezen in de school te Nijemirdum, geheel Friesland;en ook Groningen zoo goed als bevrijd.

20 apr. Onze Burgemeester en Plantinga geschorst. S. de Jong tijdelijk burgemeester en H. v. d. Goot loco, ik heb ook de Canadezen gezien op het schoolplein. Ze hebben al best gewonnen.

Dit gebeurde al op 17 april.
De burgemeester G.W.C.D. Baron Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg hervatte op 1 april 1946 weer zijn werkzaamheden.

26 apr. Het Friese dagblad verschijnt weer; ook de Balkster Courant is zaterdag weer gekomen.

29 apr. de Collecte van morgen was voor de bloedverwanten van de gevallenen. hij was 3200.

30 apr. Er is berigt dat Hitler een beroerte heeft gehad; en Musaliene hem doodgeschoten heeft.

1 mei Vandaag levensmiddelen opgehaald voor bezette gebieden in ons land.

2 mei De oorlog gaat best. Duitsland is voor 90% al in geallileerde handen.

4 mei Van avond berigt: geheel Nederland bevrijd en een groot deel van Duitsland enz:

5 mei De vlaggen uit: ook op de oude toren staat de vlag op te Nijemirdum.

7 mei Van avond berigten dat Duitsland zich geheel had overgegeven. zoo dat Europa nu geheel is bevrijd. Musart hebben ze gepakt.

8 mei De koningin is gister voor de radio.

9 mei Hendrik van middag naar Balk; naar een joodse dienst in de Hervormde kerk.

11 mei Sondel fiert feest van middag.

17 mei De radio is weer in orde.

26 mei Geen nieuws.

30 mei Geeske en Jos naar legemeer.
22 juni Jossy zijn vader gekomen.
23 juni Jossy van morgen met zijn vader vertrokken.
3 juli Een brief van Jossy en een van zijn vader.
14 sept. Van daag van Jossy een brief.
8 nov. Een brief van Jossy gekregen.
18 dec. Hendrik een pakje van Jossy gekregen wij2 stukken zeep en 8 scheermesjes de kinderen speelgoed.

Jos ' verhaal heb ik als volgt opgeschreven:
Op 11 juni van dat jaar zat Jos op een wagen met hooi op weg naar de boerderij. Hij zag in de verte een man aankomen en wist instinctief dat het zijn vader was. Hun gezin was gespaard gebleven en hij ging met zijn vader mee naar Enschede. De reis duurde toen een hele dag.
Waarschijnlijk heeft Jos zich in de datum vergist.

13 juli Hendrik naar Balk met honderd Gulden briefjes.die moeten worden ingelevert.

24 juli Het laatste hooi thuis van dit jaar 49 wagens hooi gekregen schuur en zolder vol. dankbaar voor deze weldaden wij hebben in gezondheid bij elkaar gekregen en thuis gebracht.

Dit ter illustratie van wat ik uit de boekjes weggelaten heb. Veelal ging het over het weer en het dagelijkse werk op de boerderij. Ook werd bijgehouden waar pake naar toe was geweest en werden de boekjes als een soort boekhouding gebruikt. De familieberichten ontbraken er uiteraard niet in.

7 aug. Ik naar de Lemmer naar de Begrafenis van Luitjen van Joh Mulder die gedood is door de beulen van Duitsland. veel belangstelling.

Luitjen was één van de leiders van de KP - Echtenerbrug. Bij toeval werd hij op 3 januari 1945 gevangen genomen en op Crackstate (Heerenveen) zo zwaar mishandeld dat hij tengevolge daarvan stierf. In juli '45 werd zijn lichaam gevonden.

14 aug. Japan heeft zich overgegeven. de oorlog ten einde.

28 aug. Groot feest te Sondel.

30 aug. Nijemirdum viert feest.

25 sept. Om nieuw geld van 20 Gld.

2 okt. Alles naar wensch verloopen 2 bonnen vlees.

3 okt. Wat niet voor ons was is weg gegaan.

Alles in de dagboekjes is lees- en begrijpbaar. Dit echter niet.

9 okt. Hendrik naar Balk fietsbanden aangevraagt. en petroleum kaart voor verlichting.

23 okt. Bonnen gehaald.

23 nov. Ik van morgen naar Jelle W de Jong. Om een slachtvergunning en voor een hokkeling naar de centrale. voor Dinsdag a.s.een vervoerkaart .

21 dec. De koningin een kerstgroet voor de radio en de minister over het Geldwezen.

27 dec. Aaltje het kleinste hokkeling naar de centrale te Sneek.

31 dec. Van middag oudjaarsdienst door Ds de Boer. Hendrik aan het oliekoekken bakken.

Geraadpleegde naslagwerken:

--> Y.N. Ypma: Kroniek van het Friese Verzet 1940 - 1945

--> Balk 1990, J. Oosterhoff,J. Key-Alta en P. Bode: Gescheurd Land

--> Leeuwarden 1995, P. Wijbenga: Bezettingstijd in Friesland I,II en III.

 

Terug naar dagboekje 1944