Betty de Bruin is in de Tweede Wereldoorlog van eind 1943/ begin 1944 tot en met de Bevrijding in 1945 ondergedoken geweest bij mijn ouders; Ate de Boer en Geeske Postma. Ze woonden toen in Wijckel, een dorpje in Gaasterland - Friesland. Betty was toen ongeveer 13 jaar.
In 2004 eindigde ik het verhaal van heit Ate en mem Geeske 1935 - 1945 met " Betty heeft nog tot in de zeventiger jaren met de familie in contact gestaan. Daarna is er niets meer van haar vernomen".
Toen heit Ate gepensioneerd was, zijn mijn ouders in 1978 van Groningen verhuisd naar Leeuwarden. Ze kwamen in de wijk Aldlân te wonen waar mijn school stond. Zo rond mei kwam hij, tot zijn dood in 1990, met enkele andere veteranen - omke Douwe Albada, Hugo Kingmans, Peke Dolstra - op school om door de oudste kinderen in groepjes over de Tweede Wereldoorlog geïnterviewd te worden. Natuurlijk stopte ik Mirjam en Martijn, toen zij aan de beurt waren, in het groepje van hun opa!
Wat hij altijd meenam was zijn persoonsbewijs, stamkaart en een foto van Betty. (Zie hieronder)
Betty
groepsintervieuw met heit 1987
Ik weet niet of het aan de tijdsgeest lag, maar ik werd begin 2005 opgebeld door Jos Poran uit Israël. Hij wilde enkele bijzonderheden weten over de familie Postma waar hij als Joods jongetje was ondergedoken. Die familie was mijn pake Klaas, beppe Klaaske, omke Hendrik en tante Geeske die tesamen op de Postma boerderij in Nijemirdum woonden.
Aan het slot van het gesprek vroeg hij naar Betty de Bruin, een Joods meisje die bij mijn ouders ondergedoken was geweest. Betty had bij de geboorte van mijn zus Karin (1944) enkele dagen bij de Postma's gelogeerd.
Ik vertelde dat wij al meer dan 25 jaar niets meer van Betty gehoord hadden.
Enkele dagen later belde Jos weer op met de boodschap dat hij het adres van Betty had gevonden; ze woonde in Hilversum. Het daarop volgende contact met haar was allerhartelijkst.
Zelf herinner me ik van de oorlog niet veel. Soms denk ik dat ik bij de bevrijding op een Canadese tank heb gezeten maar dat kan net zo goed verzonnen zijn doordat ik me een foto uit die tijd voor de geest haal. Wél kan ik me herinneren dat heit Ate en ik vlak na de oorlog bij Betty in de Paul Krügerstraat te Leeuwarden waren. Het was feest en een muziekcorps kwam langs. Ik stond uiteraard buiten en ben toen met de muziek meegelopen. Ik verdwaalde en ben na veel omzwervingen thuis gekomen. Men had mijn afwezigheid niet eens opgemerkt.
Er waren in de volgende jaren nog wel sporadische contacten maar het gewone leven nam zijn eigen gang en na het huwelijk van Betty zagen we elkaar niet meer. Betty kreeg drie kinderen: twee zoons en een dochter.
Ik heb zo het idee dat ik van de kinderen_de_Boer de enige ben die zich bij Betty iets kan voorstellen.
Nu het contact weer hersteld is, leek het me een uitstekend idee Betty te vragen om haar 'geschiedenis' te mogen opschrijven. Twee families die niets met elkaar te maken hadden, worden door een oorlog met elkaar verbonden. Voor mensen als wij, die geen oorlog meegemaakt hebben, kan dit een gedenkteken zijn voor hen die dit alles wel aan den lijve ervaren hebben.
In het verhaal van Betty komt aan de orde 'Het verraad in Rinsumageest' op 21 oktober 1943. We weten nu dat de Duitsers op dat tijdstip o.a. in Rinsumageest, een razzia uitvoerden. Dit op aanwijzing van F.P. Vergonet, een Nederlandse verrader. De rijksveldwachter Pals werd wel gearresteerd maar later weer vrijgelaten.
Twee avonden hebben wij met elkaar gesproken.
Lange telefoongesprekken zijn daarna nog gevolgd, voordat het verhaal zijn definitieve vorm kreeg.
"Het is net of ik twee verschillende levens heb gehad, het is nèt een droom geweest", omschrijft ze haar gevoelens tijdens de verhalen.
Nadien heb ik over Herman, Betty's broer, nog enkele verhalen gevonden in 't Kleine Krantsje. Als apart hoofdstuk is 'Herman' aan het verhaal van Betty toegevoegd.
Jos Poran heeft er voor gezorgd dat de familie Postma de Yad Vashem onderscheiding in april 2006 postuum uitgereikt zal krijgen.
Betty zal dezelfde onderscheiding aanvragen voor Mem Geeske en heit Ate.
JohanAtes
Maart 2006
Betty vertelt
Einde Inleiding
Politieagent Halma
Agent Halma staat als eerste links op de achterste rij.
.jpg)
